[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Certe ego dum mecum haec considero tempora, mundi
Suspicor extremum non procul esse diem.
Hoc sol, hoc luma, hoc stellae per signa loquuntur:
Regnorum interitus, proelia, monstra, fames.
Felices, istis rapuit quos Parca diebus
Et celeri ad superos iussit abire fuga!
Me quoque felicem, si me vult forsitan illos,
Ante, Deus veniant quam graviora, sequi.
IX
Apud Severinum Bonerum Hieronymi Lasci, viri illustris,
mortem deflet.
Nemo, Bonere, quidem verae virtutis amator,
Qui lacrimas posset continuisse, fuit,
Cum periit Lascus, vir, quem temeraria numquam
Debuit audaci tangere Parca manu.
Tu tamen ingenti fereris doluisse dolore
45
Ante alios et ad hanc usque dolere diem.
Unde liquet, regni quae sit tibi cura Poloni
Et quantum patriae te pius urat amor.
Namque doles, non quod cecidit, qui lege creatus
Mortali mortis praeda futurus erat,
Tempore sed quod in hoc et tanto turbine rerum
A nostris longum finibus ivit iter,
Cum plures etiam Lascos optare paventi
Posse dari patriae forsan habemus opus.
Non quod ego ignorem magnos superesse Polonis
Laudatosque omm vivere parte viros.
Vivunt et vivant, mittant sua, publica curent,
Iustitiam unanimes cum pietate colant.
Non tamen invenias multos, quos protinus illi
Exaeques recte, vel meus errat amor.
Certe si bellique artes pacisque beatae
Cognovisse viri principis esse damus,
Quis poterit Lasco fingi laudatior aut quis
Iustius a cunctis suspiciendus erit?
Cum duo Pannoniam per mutua proelia reges
Appeterent cladem post, Lodovice, tuam,
Unus hic infestas acies et signa diremit
Impia consilii dexteritate sui.
Restituit rebus pacem, regnare quietum
Fecit Ioannem, qui modo pulsus erat,
Sarmaticis et inops exsul latitabat in oris;
Caesaris Hungaricas frater habebat opes.
Dixerit hic aliquis: Turcarum ope et ense peregit
Haec, quae tunc per eum commoda facta refers.
46
Non quaero, per quem benefecerit; illud in illo,
Illud ego tantum, quod benefecit, amo.
Me si quis dira curet sanetque cicuta
Aegrotum, primae detque salutis iter,
Son minor eius erit meriti mihi gratia, quam si
Et quamvis alia me repararit ope.
Confugere ad saevi Pelidae maluit hastam
Telephus, in longos quam miser esse dies.
Confugere ad Christi noster quoque maluit hostem
Atque ista paci consuluisse via,
Quam sine fine ullo civilia bella videre,
Fraterni et madidas sanguinis imbre manus.
Atque utinam non tanta animis innata cupido
Regnandi, paci res inimica, foret
Pactaque servarent, servarent foedera reges
Et scirent iuris cedere parte sui
Et constare sibi nosset levis Hunnus et uni
Praestare explosa seditione fidem!
Pax hodie, pax Hungariam, non Turca teneret,
Nullo Ister gemeret comua pressa iugo.
Dissidii quod sit finis servire, videtis,
Pannones, in proprium natio prompta malum.
Vester voa gladius, dissensio vestra peremit;
Causa mali falso creditur esse Deus.
Quamvis ipse etiam, cum vos in fata videret
Currere praecipites ultima, iuvit opus.
Subscripsit molemque sua gravitate ruentem
Impulit; et certe noluit ille diu.
Eripuit vobis, per quos sperare salutem,
47
Sperare egregiam nunc potmstis opem.
Occidit regem; quis cetera membra valere
Posse putet, videat cum periisse caput?
Occidit Lascum, qui vestris ancora rebus
Difficili toties tempore sacra fuit,
Quem timuit, multae quod consuetudinis usu
Cognorat vario tam bene Turca virum.
Nam si non timuit, cur toxica miscuit illi
Maturamque illum sustulit ante diem?
Nota viri virtus, prudentia nota tyranno,
Ensis et assuetus vincere notus erat
Consiliique vigor subiti pectusque pericli
Despiciens faciem despiciensque metum.
Ille per adversas collustrans cuncta cohortes
Tuto saepe iniit hostica castra pede,
Callidus induta Protei quacumque figura
Excubias media fallere saepe die.
Parcius hinc Ithacum miror, quod Thracia quondam
Nocturno est ausus tangere castra dolo
Arceque de Phrygia signum fatale Minervae
Sustulit, in clausi ventreque sedit equi,
Cognitus et nulli propria est vergatus in aula
Penelopes oculos ante procosque suae.
Europae populi, quos urget Turca, dolete,
Indigna Lasci morte dolete mei!
Unicus in Turcas dux hic erat, unus in illos
Imprimis belli noverat iste viam.
Et tamen in medio concurrite ad arma dolore,
Ultores tanti vos decet esse viri
48
Ultoresque simul vestri. Rapite arma frequentes!
Per quem possitis vincere, fata dabunt.
Ah, pudeat servire hosti, qui fraude, venenis,
Insidus, vulpes non leo, bella gerit.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]