[ Pobierz całość w formacie PDF ]
radzieckiej loże wolnomularskie jako organizacje burżuazyjne zostały zakazane już na
początku 1918 r. Sprawą tą zajął się IV Kongres Międzynarodówki Komunistycznej w
1922 r. Problem ten był bardzo aktualny, gdyż w tym czasie duża liczba komunistów
francuskich należała do lóż wolnomularskich. Kongres III Międzynarodówki powziął 2
XII 1922 r. uchwałę, która uznała ideologię wolnomularską jako klasową wrogą
ideologii rewolucyjnego proletariatu oraz stwierdziła kategoryczną niedopuszczalność
równoczesnej przynależności do loży wolnomularskiej i do partii komunistycznej.
Zobowiązano członków partii wolnomularzy do zerwania z wolnomularstwem i złożenia
28 L. Hass, W trójkÄ…cie Ukraina - Watykan - Polska w latach 1919-1920, „
Dzieje Najnowsze”rocznik XII -
,
1980, 1, s. 22.
101
odpowiednich oświadczeń w prasie partyjnej. Stwierdzono, że zatajenie przynależności
do wolnomularstwa przez członków partii będzie traktowane jako chęć penetrowania
2
szeregów partyjnych przez wroga klasowego”9.
Zakazano też członkom partii byłym wolnomularzom zajmowania
odpowiedzialnych stanowisk na okres dwóch lat. Przy tej okazji skarcono komunistów
francuskich za ich zwiÄ…zki z masoneriÄ…:
„
Fakt, który nieoczekiwanie wypłynął na IV Kongresie - czytamy w organie
Międzynarodówki - że duża liczba francuskich komunistów należy do wolnomularskich
lóż, wprawdzie był podany do wiadomości Międzynarodówki Komunistycznej, stanowił
jednak żałosny dowód prawdy, że nasza francuska partia nie tylko zachowuje
reformatorskie, psychologiczne dziedzictwo wieku parlamentaryzmu i patriotyzmu, ale
utrzymuje ponadto kompromitujące partyjną czołówkę związki z politycznymi i
karierowiczowskimi tajnymi organizacjami radykalnej burżuazji. W warunkach, kiedy
komunistyczna przednia straż proletariatu jednoczy wszystkie siły do bezlitosnej walki,
w imię dyktatury proletariatu - z mieszczańskimi grupami i organizacjami, liczni,
odpowiedzialni funkcjonariusze partii, posłowie, dziennikarze, a nawet członkowie
3
kierownictwa partyjnego utrzymujÄ… Å›cisÅ‚e zwiÄ…zki z tajnymi organizacjami wroga”0.
Wspomniany Kongres III Międzynarodówki podjął analogiczną uchwałę w
sprawie zakazu uczestniczenia w pracach Ligi Obrony Praw Człowieka i Obywatela,
którÄ… uznano z „ swojej za organizacjÄ™ mieszczaÅ„skiego radykalizmu, a jej
istoty
izolowane działania przeciwko tej lub innej niesprawiedliwości służą jedynie do
rozsiewania iluzji i przesądów na rzecz mieszczańskiej demokracji. za
”Kongres uznaÅ‚ „
absolutnie niemożliwe łączenie członkostwa w Lidze z honorem komunisty i z
3
zapatrywaniami komunizmu”1.
Uchwały te - z punktu widzenia komunistów - miały swoje uzasadnienie,
bowiem masoneria zajęła wobec rewolucji bolszewickiej stanowisko wrogie. Stopień
wrogoÅ›ci byÅ‚ różny w różnych krajach. L. Hass opisuje to w sposób nastÄ™pujÄ…cy: „
We
francuskiej czołówce lożowej już jesienią 1920 r. zaczęto stosować wobec rewolucji
proletariackiej i prawicowych ruchów skrajnie reakcyjnych właściwy liberalizmowi
formalno-abstrakcyjny punkt widzenia, ogólnie odrzucający systemy rządów
nieparlamentarnych, niezależnie od ich treści i funkcji klasowych, występowano więc
3
przeciwko dyktaturom w ogóle”2.
„
Inaczej przebiegała natomiast reakcja na rozwój wydarzeń we włoskich kołach
"sztuki królewskiej". W kraju tym, gdzie masowe wystąpienia robotnicze znacznie
bardziej niż we Francji zagrażały dalszemu istnieniu państwa liberalnego,
wolnomularstwo już w ostatnim roku wojny wciąż powtarzało, iż tylko jeden jest wróg:
socjalizm w dwu wersjach - bolszewickiej i maksymalistycznej. Odpowiednio też wielki
mistrz Wielkiego Wschodu Włoch, E. Nathan, już w orędziu z 11 II 1919 r. postawił
przed lożami jako naczelne zadanie "ocalić kraj od zagrażającego mu bolszewizmu i
anarchizmu". Tu, gdzie nawet niektórzy wybitni działacze demokracji parlamentarnej
poczÄ…tkowo popierali organizacjÄ™ faszystowskÄ…, upatrujÄ…c w niej przeciwwagÄ™ dla
wznoszącej się fali rewolucji społecznej, pierwsze "fascio di combattimento" powstało z
29 J. Kossecki, Tajemnice mafii politycznych, wyd. cyt., s. 73.
30 L. Chajn, Polskie wolnomularstwo 1920-1938, Warszawa 1984, s. 61.
31 Tamże, s. 62.
32 L. Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość Wolnomularstwo w Europie Zrodkowo-Wschodniej 1905-1928,
Warszawa 1984, s. 170.
102
udziałem i przy finansowej pomocy wolnomularzy. W jego pierwszym, założycielskim
posiedzeniu 23 III 1919 r. w Mediolanie brało udział - jeszcze na własną rękę - 15
adeptów kielni i młotka z obu wielkich obediencji włoskich (Wielki Wschód i Wielka
Loża). Niebawem w pełni poparły one nowy ruch, a ich członkowie zajmowali w nim
kierownicze stanowiska. Nie wykluczone, że tę ich rolę miał na myśli wielki mistrz
Wielkiego Wschodu, D. Torrigiani, kiedy w grudniu 1922 r., zatem po zwycięstwie
faszyzmu, powiedział w wywiadzie dla dziennika "Giornale d'Italia", iż faszyzm "ma
duszę wolnomularską". Dopiero praktyka rządów Mussoliniego stopniowo zmuszała
tych spośród liberałów, którzy chcieli dochować wierności chociażby resztkom swego
światopoglądu, do zaprzestania współpracy z faszyzmem, zwłaszcza że grozba rewolucji
proletariackiej zeszła z porządku dziennego. Na tle rywalizacji o rolę kierowniczą w
życiu publicznym doszło na przełomie lat 1922-1923 do pierwszych przejawów rozbratu
pomiędzy Wielkim Wschodem Włoch a faszyzmem. Zasygnalizowała to uchwała z 13 II
1923 r. Wielkiej Rady Faszystowskiej, która postawiła przed faszystami-
wolnomularzami alternatywę: przynależność do loży bądz organizacji faszystowskiej.
Pózniej doszło do demolowania pomieszczeń lożowych i aktów terroru w stosunku do
działaczy wolnomularskich. Wreszcie w 1925 r. zostały organizacje wolnomularskie
ustawowo zabronione, zaś niektórzy przywódcy administracyjnie represjonowani. Teraz
już negatywny stosunek do faszyzmu mógł się stać powszechny w obediencjach Europy
3
i za oceanem”3.
W Polsce po odzyskaniu niepodległości rozpoczął się okres szybkiego rozwoju
wolnomularstwa. Z pomocą przyszła polskim wolnomularzom Wielka Loża Włoch, tak,
że na poczÄ…tku 1920 r. zaÅ‚ożona zostaÅ‚a w Polsce loża obrzÄ…dku szkockiego Kopernik”
„ ,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]